Rola tajemnicy zawodowej w zawodzie doradcy podatkowego

Współpraca klienta z doradcą podatkowym opiera się na tajemnicy zawodowej. Oznacza to, że doradca gwarantuje zachowanie poufności i zobowiązuje się do tego, że nie wyjawi osobom trzecim żadnych poznanych w trakcie badania lub otrzymanych od klienta informacji poufnych i dokumentów. W artykule dokładniej tłumaczymy, na czym polega tajemnica zawodowa doradców podatkowych, jakie podstawy prawne ją określają oraz z jakimi konsekwencjami mogłoby się wiązać jej zniesienie.

Podstawy prawne tajemnicy zawodowej doradców podatkowych

Zasady tajemnicy zawodowej w pracy doradców podatkowych są dokładnie określone w art. 37 ustawy o doradztwie podatkowym. Wynika z nich, że doradca podatkowy oraz zatrudnione przez niego osoby są zobowiązane do zachowania w tajemnicy informacji, do których mieli wgląd podczas realizacji umowy z klientem. Zgodnie z obowiązującymi przepisami doradca podatkowy ma nawet zapewnioną formalną ochronę przed organami porządkowymi lub sądem w przypadku próby uzyskania przez nie poufnych informacji dotyczących klientów.

W obowiązujących przepisach prawnych są określone ustawowe instrumenty do zachowania tajemnicy zawodowej przez doradców podatkowych. Poza tym wskazane są w nich nie tylko warunki tajemnicy zawodowej, ale także okoliczności i przesłanki, które mogłyby być dla sądu podstawą do zwolnienia doradcy z obowiązku jej zachowania i zobligowania go do składania zeznań. Zgodnie z artykułem 180 KPK ustawy o doradztwie podatkowym: jeżeli jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a badane okoliczności nie mogą być wyjaśnione w inny sposób, doradcy podatkowi mogą być przesłuchiwani co do faktów objętych tajemnicą zawodową.

Na czym polega tajemnica zawodowa doradców podatkowych?

Jak tłumaczy nasz rozmówca, doradca podatkowy z Biura audytorsko-księgowego eKFK w Warszawie:

Żeby doradca podatkowy mógł prawidłowo wykonywać swoje zadania, pomiędzy nim a klientem musi być pełne zaufanie. Warunkiem jego osiągnięcia jest właśnie obowiązek zachowania w poufności przez doradcę podatkowego nie tylko uzyskanych od klienta informacji poufnych, ale także treści udzielanych klientowi porad. W fachowej literaturze określa się, że na tajemnica zawodowa doradców podatkowych obejmuje nie tylko obowiązek, ale także prawo do milczenia.

Zgodnie z obowiązującymi zasadami doradcę podatkowego obowiązuje całkowity zakaz rozpowszechniania nie tylko określonych informacji czy dokumentów, ale też wszystkich innych materiałów i wiadomości, z którymi się zapoznał w związku ze świadczoną usługą doradztwa podatkowego. Zakaz dotyczy także możliwości wykorzystania uzyskanych informacji w interesie własnym lub innych obsługiwanych przez siebie klientów. Obowiązek związany z zachowaniem tajemnicy zawodowej z zasady jest bezwzględny i nieograniczony w czasie, nie redukuje go nawet zwolnienie doradcy z tajemnicy przez klienta.

Jakie konsekwencje mogłyby być związane ze zniesieniem zasad tajemnicy zawodowej?

Najgorszą konsekwencją uchylenia tajemnicy zawodowej w odniesieniu do pracy doradców podatkowych, radców prawnych i adwokatów, czyli trzech grup zawodowych, które są fundamentem funkcjonowania zawodów zaufania publicznego, byłby fakt, że stanowiłoby to istotna przeszkoda dla pełnionej przez nich misji. Stałoby się też istotnym problemem w relacjach pomiędzy doradcą podatkowym a klientem. Klient, żeby mieć pełne zaufanie do zatrudnionego doradcy, musi mieć pewność, że wszystkie wyjawione informacje nie zostaną wykorzystane na jego niekorzyść.

Obowiązek przestrzegania zasady tajemnicy zawodowej w relacjach doradców podatkowych z klientami jest też związany ze standardami europejskimi i Polska jako członek Unii Europejskiej nie może się od tych zasad uchylać, ponieważ są one fundamentem państwa prawa.