Jak prawidłowo rozliczyć VAT?

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z wypełnianiem szeregów obowiązków, które narzucane są z góry przez polskie prawo. Jedną z podstawowych czynności realizowanych w firmie jest prowadzenie księgowości. Dla przedsiębiorców niekiedy największą przeszkodę stanowi rozliczanie VAT, czyli podatku od towarów i usług. Czy to naprawdę trudne? Dowiedz się więcej.

Podatek VAT – podstawowe informacje

Podatek VAT to tak zwany podatek od wartości dodanej. Na paragonach spotyka się go pod skrótem PTU, czyli podatek od towarów i usług. Podatnikami VAT są najczęściej firmy jednoosobowe lub spółki, czasami zdarza się też, że osoby fizyczne wynajmujące lokale w celach użytkowych. Z rozliczania mogą być zwolnione firmy, których łączny przychód od początku roku obrotowego nie przekroczył kwoty 200 000 zł. Rejestracja podatnika jako czynnego podatnika podatku od towarów i usług lub rezygnacja z opodatkowania tym podatkiem wymaga zgłoszenia rejestracyjnego na druku VAT-R.

Osoba będąca czynnym podatnikiem VAT ma obowiązek rozliczania deklaracji VAT z plikami JPK co miesiąc lub co kwartał. W deklaracjach tych ujmowane są zarówno rozliczenia VAT sprzedaży jak i zakupu.

Pojęcia, które przydadzą się w rozumieniu terminu podatek VAT to:

• cena netto – nie uwzględnia podatku VAT; to rzeczywista cena produktu,
• cena brutto – to cena zawierająca podatek VAT należny,
• VAT naliczony – podatek zapłacony przez przedsiębiorcę przy zakupach produktów,
• VAT należny – podatek, który przedsiębiorca dolicza do ceny sprzedawanych przez siebie produktów.

Różnica pomiędzy podatkiem należnym i naliczonym jest rozliczana w deklaracji VAT. Jeśli podatek należny jest wyższy niż podatek naliczony w danym miesiącu, wówczas powstaje tzw. zobowiązanie podatkowe do zapłaty do urzędu skarbowego. W przeciwnym wypadku powstaje nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, o której zwrot na konto bankowe przedsiębiorcy można wnioskować na określonych ustawowo warunkach. 

Jak przebiega rozliczanie podatku VAT?

Podatek VAT rozlicza się miesięcznie lub kwartalnie – wszystko zależy od zadeklarowanego wcześniej Urzędowi Skarbowemu sposobu rozliczania. Kwartalną płatność mogą wybrać tylko firmy, które działają dłużej niż rok. Przedsiębiorca ma obowiązek zsumować wartość wynikającą ze sprzedaży towarów i usług w danym miesiącu, a także ustalić różnicę pomiędzy podatkiem naliczonym a należnym. Specjalna deklaracja z wykazem, jak i kwota podatku muszą zostać przekazane Urzędowi Skarbowemu do 25-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego rozliczenie dotyczy.

Każdy sprzedawany / kupowany produkt może być opodatkowany inną stawką procentową podatku VAT. Można wyróżnić takie stawki jak:

• 23% – stawka podstawowa oraz stawki preferencyjne:
• 8%,
• 5%,
• 0%.

Zasady opodatkowania sprzedaży produktów i usług preferencyjnymi stawkami uregulowane jest szczegółowo w przepisach podatkowych i może być zastosowane przy spełnieniu określonych warunków lub zależy od rodzaju towaru/usługi. 

Rozliczanie podatku VAT dla osoby, która nigdy się tym nie zajmowała, może być problematyczne, poza tym łatwo tutaj o pomyłkę. To dlatego przedsiębiorcy najczęściej korzystają z usług biura rachunkowego. Z rozliczaniem się z podatku VAT wiążą się również kwestie interpretacyjne dot. przepisów. Bez doświadczenia oraz wiedzy z zakresu prawa podatkowego trudno będzie sprawnie i przede wszystkim poprawnie go rozliczyć, dlatego warto skorzystać z usług profesjonalnych biur księgowych.